شناسایی و تعیین پراکنش ویروس کوتولگی زرد پیاز در استان های خراسان رضوی و شمالی با روش های سرولوژیکی و ملکولی

ویروس کوتولگی زرد پیاز یکی از اعضای خانواده پتی ویریده و جنس پتی ویروس و دارای ذرات رشته ای خمش پذیر به طول nm 772 -723 می باشد و ژنوم آن شامل یک مولکول rna خطی تک رشته مثبت (+ssrna) می باشد و توسط شته ها به صورت ناپایا منتقل می گردد. به منظور شناسایی ویروس کوتولگی زرد پیاز در بهار و تابستان 1389 از مناطق عمده پیاز کاری استان های خراسان شمالی و رضوی نمونه برداری صورت گرفت. نمونه های برگی دارای علائم موزائیک، زردی، رگوز و پیچیدگی همراه با کوتولگی غده های پیاز جمع آوری شدند. آلودگی نمونه های فوق با استفاده از آزمون سرولوژیک das-elisa و آغاز گرهای طراحی شده برای تکثیر ژن پروتئین پوششی (cp) در واکنش rt-pcr تایید شد. استخراج rna از نمونه های آلوده با استفاده از کیت آماده (plus)rnx™ انجام شد و به دنبال آن آزمون rt-pcr جهت ساختن cdna و سپس آزمون pcr انجام گردید. الکتروفورز محصول pcr در ژل آگارز 5/1 %، قطعه تکثیر شده bp291 مربوط به ژن کامل cpاین ویروس را در تمام نمونه های مورد آزمایش نشان داد. قطعه تکثیر شده جهت توالی یابی ارسال صحت آن تائید شد. صحت بیماری زایی ویروس نیز در شرایط گلخانه بر روی سه گونه گیاهی سلمه (chenopodium album, c. quinoa, c. amaranticolor) مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تعیین پراکنش این ویروس نمونه برداری تصادفی از مزارع حومه شهرستان های مشهد، چناران، قوچان، تربت حیدریه، نیشابور، بردسکن، گناباد، فریمان، فاروج، شیروان، بجنورد و آش خانه به عمل آمد و سپس با استفاده از آزمون das-elisa میزان پراکنش این ویروس در مناطق ذکر شده بررسی گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که مزارع حومه چناران، گناباد و نیشابور به این ویروس آلوده بودند و در مزارع سایر شهرستان ها آلودگی مشاهده نگردید.